F-22 Raptor (Yırtıcı Kuş), Lockheed Martin
firması tarafından, hava üstünlüğü odaklı,düşük radar izi ile yüksek
görünmezlik sağlamaya yönelik üretilen avcı uçağıdır. Amerikan Hava
Kuvvetleri (US-AF)'ne göre, F-22 uçakları Birleşik Devletler Küresel Saldırı Görev Gücü (US-GSTF)'nün önemli bileşenlerindendir [1].
F-22 tek kişilik, çift motorlu bir uçaktır. Tasarımı ve gövdesinde kullanılan kompozit malzemeler sayesinde radar izi radar tesisleri için çok düşük olmasına rağmen, Kolchuga pasif algılayicı diye bilinen ESM
sistemi tarafından tespit edilebilir. Radar izinin düşük olmasını
sağlamak için taşınan bombaları ve füzeleri kanatları altında değil,
uçağın içinde bulunan özel depolarda bulunması gerekiyor. Aksi taktirde
radar izinin mühim bir oranda yükselip uçağı radar tesileri için yine
tespit edilebilir hale gelmesini sağlar. 7 Ekim 1997'de ilk uçuşunu yapmış, ilk üretilen F-22 17 Ocak 2003'te görev yeri olan Nellis Hava Üssü'ne
teslim edilmiştir. Şu an üretimi devam etmektedir. F-22 radar görüntüsü
çok küçük olan bir uçak olduğu için düşman hava sahasına sızabilir ve
öncü darbeyi gerçekleştirebilir. F-22'nin çok yüksek manevra kabiliyeti
vardır. Uçakta bulunan itki yönlendirme sistemi sayesinde uçak burnu
yukarıya bakacak şekilde sabit irtifada gidebilir. İtki yönlendirmesi
uçağın jet çıkışlarının yani nozzle'ların yönlendirilmesi ile
yapılmaktadır. Bu özellik F-22'yi it dalaşında üstün kılar. F-22'nin
tasarlanmasının bir diğer amacı da havadan havaya füze taşıyamayan
dolayısıyla kendini hava saldırılarına karşı koruyamayan F-117'nin bu eksikliğini gidermektir. F-22 GPS kumandalı JDAM'larla F-117
lerin görevlerini yapabilmektedir. F-22 silah yükünü gövde içinde
taşır, gövde dışında kanat altındaki iki paylonda da harici yakıt tankı
ya da bomba taşınabilir. Uçağın maliyetinin pahalı olması en önemli
dezavantajıdır, bu nedenle üretim sayısı sınırlıdır.
F-22 gelecekte F-15E Strike Eagle ve F-117 Nighthawk'ın yerini alacaktır.
-22 programı, gelişmekte olan global tehlikeler karşı USAF’ın
gelecek jenerasyon hava üstünlük savaş uçağını yaratmaktır. Bu uçak
düşman hava sahasına sızmak, ilk görünme, birden fazla hedeflere karşı
ilk “öldürme” görevlerini ifa etmek üzere tasarlanmıştır. F-22 düşük
saptanabilme yeteneği, yüksek manevra kabiliyeti, gelişmiş entegre
avionikleri ve “afterburner”sız süpersonik seyir sağlayan aerodinamik
performansı ile öne çıkmaktadır. F-22’nin motoru uzun süreli olarak
süpersonik hızlarda uçarken “afterburner” kullanmayıp yüksek verim
sağlayan, ve bunu düşük hızlarda da gerçekleştiren bir uçaktır.
Havadan havaya görevlerde F-22 6 adet AIM-120C ve 2 adet AIM-9
güdümlü AA füze taşıyacaktır. Havadan karaya görevlerede ise 2 adet
AIM-120C ve 2 adet AIM-9’a ilaveten gövde içinde 2 adet 100lb JDAM
mühimmat bulunduracaktır. GPS kumandalı JDAM’larla F-117’lerin
kapasitesine sahip olacaktır.
F-22’nin kombat yapımı “temiz”dir, yani bütün silahlar gövde içinde
taşınmakta ve gövde dışında hiçbir yük bulunmamaktadır. Bu F-22’nin
görünmezlik özelliği için önemli bir husustur çünkü bu tip yüklerin
olmaması hava direncini azaltacağı gibi menzilini de arttırır. F-22’nin
kanat altına dört yükleme noktası vardır, herbiri 5000lb yük
taşıyabilir.
ÜRETİMİ
Lockheed Martin , Boeing , Pratt & Whitney ve AMERİKAN HAVA KUVVETLERİ (U.S. Air Force) tarafından yapılmaktadır .
Teknik Özellikler [değiştir]
Bilgi kaynağı: USAF[1] , F-22 Raptor Team sitesi [2], Aviation Week[3] ve Journal of Electronic Defense[4]'te yayınlanan makaleler.
Genel özellikler
Performans
Silahlar
</li>
firması tarafından, hava üstünlüğü odaklı,düşük radar izi ile yüksek
görünmezlik sağlamaya yönelik üretilen avcı uçağıdır. Amerikan Hava
Kuvvetleri (US-AF)'ne göre, F-22 uçakları Birleşik Devletler Küresel Saldırı Görev Gücü (US-GSTF)'nün önemli bileşenlerindendir [1].
F-22 tek kişilik, çift motorlu bir uçaktır. Tasarımı ve gövdesinde kullanılan kompozit malzemeler sayesinde radar izi radar tesisleri için çok düşük olmasına rağmen, Kolchuga pasif algılayicı diye bilinen ESM
sistemi tarafından tespit edilebilir. Radar izinin düşük olmasını
sağlamak için taşınan bombaları ve füzeleri kanatları altında değil,
uçağın içinde bulunan özel depolarda bulunması gerekiyor. Aksi taktirde
radar izinin mühim bir oranda yükselip uçağı radar tesileri için yine
tespit edilebilir hale gelmesini sağlar. 7 Ekim 1997'de ilk uçuşunu yapmış, ilk üretilen F-22 17 Ocak 2003'te görev yeri olan Nellis Hava Üssü'ne
teslim edilmiştir. Şu an üretimi devam etmektedir. F-22 radar görüntüsü
çok küçük olan bir uçak olduğu için düşman hava sahasına sızabilir ve
öncü darbeyi gerçekleştirebilir. F-22'nin çok yüksek manevra kabiliyeti
vardır. Uçakta bulunan itki yönlendirme sistemi sayesinde uçak burnu
yukarıya bakacak şekilde sabit irtifada gidebilir. İtki yönlendirmesi
uçağın jet çıkışlarının yani nozzle'ların yönlendirilmesi ile
yapılmaktadır. Bu özellik F-22'yi it dalaşında üstün kılar. F-22'nin
tasarlanmasının bir diğer amacı da havadan havaya füze taşıyamayan
dolayısıyla kendini hava saldırılarına karşı koruyamayan F-117'nin bu eksikliğini gidermektir. F-22 GPS kumandalı JDAM'larla F-117
lerin görevlerini yapabilmektedir. F-22 silah yükünü gövde içinde
taşır, gövde dışında kanat altındaki iki paylonda da harici yakıt tankı
ya da bomba taşınabilir. Uçağın maliyetinin pahalı olması en önemli
dezavantajıdır, bu nedenle üretim sayısı sınırlıdır.
F-22 gelecekte F-15E Strike Eagle ve F-117 Nighthawk'ın yerini alacaktır.
-22 programı, gelişmekte olan global tehlikeler karşı USAF’ın
gelecek jenerasyon hava üstünlük savaş uçağını yaratmaktır. Bu uçak
düşman hava sahasına sızmak, ilk görünme, birden fazla hedeflere karşı
ilk “öldürme” görevlerini ifa etmek üzere tasarlanmıştır. F-22 düşük
saptanabilme yeteneği, yüksek manevra kabiliyeti, gelişmiş entegre
avionikleri ve “afterburner”sız süpersonik seyir sağlayan aerodinamik
performansı ile öne çıkmaktadır. F-22’nin motoru uzun süreli olarak
süpersonik hızlarda uçarken “afterburner” kullanmayıp yüksek verim
sağlayan, ve bunu düşük hızlarda da gerçekleştiren bir uçaktır.
Havadan havaya görevlerde F-22 6 adet AIM-120C ve 2 adet AIM-9
güdümlü AA füze taşıyacaktır. Havadan karaya görevlerede ise 2 adet
AIM-120C ve 2 adet AIM-9’a ilaveten gövde içinde 2 adet 100lb JDAM
mühimmat bulunduracaktır. GPS kumandalı JDAM’larla F-117’lerin
kapasitesine sahip olacaktır.
F-22’nin kombat yapımı “temiz”dir, yani bütün silahlar gövde içinde
taşınmakta ve gövde dışında hiçbir yük bulunmamaktadır. Bu F-22’nin
görünmezlik özelliği için önemli bir husustur çünkü bu tip yüklerin
olmaması hava direncini azaltacağı gibi menzilini de arttırır. F-22’nin
kanat altına dört yükleme noktası vardır, herbiri 5000lb yük
taşıyabilir.
ÜRETİMİ
Lockheed Martin , Boeing , Pratt & Whitney ve AMERİKAN HAVA KUVVETLERİ (U.S. Air Force) tarafından yapılmaktadır .
Teknik Özellikler [değiştir]
Bilgi kaynağı: USAF[1] , F-22 Raptor Team sitesi [2], Aviation Week[3] ve Journal of Electronic Defense[4]'te yayınlanan makaleler.
Genel özellikler
- Mürettebat: 1
- Yükleme sınırı: 15,000 kg (33,070 lb)
- Uzunluk: 18.90 m (62 ft 1 in)
- Kanat açıklığı: 13.56 m (44 ft 6 in)
- Yükseklik: 5.08 m (16 ft 8 in)
- Kanat alanı: 78.04 m² (840 ft²)
- Airfoil: NACA 64A?05.92 root, NACA 64A?04.29 tip
- Boş ağırlık: 14,379 kg (31,700 lb)
- Yüklü ağırlık: 25,107 kg (55,352 lb)
- Maksimum kalkış ağırlığı: 36,288 kg (80,000 lb)
- Güç ünitesi: 2× Pratt & Whitney F119-PW-100 Pitch "Thrust" vectoring turbofans, 156+ kN (35,000+ lb) adedi
Performans
- Maksimum hız: ≈Mach 2+[1] (1,325+ mph, 2,132+ km/h) ; >Mach 2.42 (Paul Metz)
- Seyir hızı: Mach 1.72[2] (1,140 mph, 1,825 km/h) supercruise at altitude
- Muharebe yarıçapı: 410 nmi[2] (471 mi, 759 km)
- Sefer menzili: 2,000 mi (1,738 nmi, 3,219 km)
- Servis tavanı: 65,000 ft (19,812 m)
- Kanat yüklemesi: 66 lb/ft² (322 kg/m²)
- İtki/Ağırlık: 1.26
- Maksimum g-yükü: -3.5/+9.5 g
Silahlar
- Silahlar: 1× 20 mm (0.787 in) M61A2 Vulcan top (sağ kanadın gövdeyle birleştiği yerde), 100 tur/sn
- Havadan havaya yük:
- Havadan karaya yük:
- 2× AIM-120 AMRAAM ve
- 2× AIM-9 Sidewinder ve aşağıdakilerden bir tanesi:
- 2× 450 kg (1,000 lb) JDAM veya
- 2× Wind Corrected Munitions Dispensers (WCMDs) veya
- 8× 110 kg (250 lb) GBU-39 Small Diameter Bomb
</li>